Yaklaşık 20 yıl önce, bölgede inşa edilen bir baraj projesi nedeniyle tamamen sular altında kalan Pusat Köyü, son zamanlarda yaşanan kuraklık sebebiyle ortaya çıktı. Barajın inşası, bölge için önemli bir enerji kaynağı olması amacıyla planlanmıştı ve bu süreçte köy tamamen su altında kalmıştı. Ancak, bölgedeki azalan yağış miktarları ve artan sıcaklık değerleri nedeniyle baraj göletindeki su seviyesi önemli ölçüde azaldı. Sonuç olarak, Pusat Köyü’nün yapıları, arazileri ve diğer fiziksel özellikleri yeniden gün yüzüne çıktı.
Köyün yeniden ortaya çıkması, arkeologlar ve tarihçiler için nadir bir fırsat sunuyor, çünkü köy yapısı ve yerleşim düzeni hakkında doğrudan gözlemler yapma imkânı doğmuştur. Bu durum, köyün tarih öncesi ve daha sonraki dönemlere ait yaşam tarzları, mimari yapılar ve toplumsal organizasyon hakkında bilgiler sunabilir. Aynı zamanda, bu tür bir doğal olayın çevresel ve kültürel miras üzerindeki etkilerini inceleme olanağı da vermektedir.
Bu durum, ilgili bölge için hem kültürel hem de çevresel açıdan belirli riskler taşımakla birlikte, bilimsel araştırmalara ve tarihi yapıların korunmasına yönelik farkındalığın artmasına katkı sağlama potansiyeline de sahiptir. Öte yandan, kuraklık gibi iklim değişikliğine bağlı olayların, su kaynakları üzerindeki etkileri ve bu etkilerin yerel topluluklar üzerinde yarattığı uzun vadeli sonuçlar, bu tür olayların derinlemesine incelenmesi gereğini ortaya koymaktadır.
